10 października - Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego

 

Czym jest zdrowie psychiczne? 

Zdrowie psychiczne to prawo każdego człowieka, to dobrostan emocjonalny, psychiczny, społeczny. Wpływa na to jak myślimy, czujemy, radzimy sobie ze stresem, podejmujemy decyzje i utrzymujemy relacje z innymi. Jest równie ważne jak zdrowie fizyczne – jedno wpływa na drugie. 

 

 

 

 

Kluczowe elementy zdrowia psychicznego: 

• Samopoczucie emocjonalne - zdolność do przeżywania emocji, zarówno tych przyjemnych jak i trudnych w sposób akceptowalny i kontrolowany. 

• Odporność psychiczna - umiejętność radzenia sobie ze stresem, trudnościami i porażkami. 

• Relacje z innymi - zdolność do budowania i utrzymywania zdrowych, wspierających relacji. 

• Poczucie sensu i celu - świadomość własnych wartości, celów życiowych i motywacji. 

• Funkcjonowanie poznawcze - zdolność logicznego myślenia, koncentracji, podejmowania decyzji. 

 

Czynniki wpływające na zdrowie psychiczne: 

• Genetyka – dziedziczone predyspozycje do niektórych zdarzeń. 

• Środowisko życia - stres, traumy, toksyczne relacje, presja społeczna. 

• Wsparcie społeczne - relacje z rodziną, przyjaciółmi, dostęp do pomocy psychologicznej. 

• Choroby fizyczne - przewlekłe bóle, niedobory witamin. 

 

Jak dbać o zdrowie psychiczne dzieci: 

Zdrowie psychiczne jest równie ważne jak fizyczne. O dobrostan psychiczny dzieci należy troszczy się na każdym etapie ich rozwoju. Równowaga między zdrowiem fizycznym a psychicznym jest niezbędna do radzenia sobie z wyzwaniami dnia codziennego. 

 

Rodzice mogą wspierać dzieci w budowaniu odporności psychicznej poprzez: 

• Rozwijanie bliskiej relacji – dziecko potrzebuje bliskości rodzica, musi ufać i czuć się kochane, co daje mu poczucie bezpieczeństwa. Ważna jest rozmowa i wspólne spędzanie czasu. 

• Wzmacnianie poczucia własnej wartości i sprawczości - warto oceniać dziecko nie tylko za efekty, ale także za wysiłek i pracę, którą wykonało. Istotne są też komunikaty, które kierujemy do dziecka, każdy potrzebuje czuć się docenionym. 

• Nauka radzenia sobie z emocjami – dziecko, aby się wyciszyć potrzebuje spokojnego, zrównoważonego rodzica. Jeżeli ten ma trudność z adekwatnym reagowaniem do sytuacji – dziecko może modelować zachowanie, dlatego warto ćwiczyć różne strategie wyciszające/relaksacyjne. 

• Sieć wsparcia społecznego - każdy człowiek jest istotą społeczną i dla prawidłowego rozwoju potrzebuje interakcji z innymi. Dziecko oprócz rodziców, rodzeństwa powinno mieć kontakt z dziadkami, krewnymi, rówieśnikami czy sąsiadami. 

• Dbanie o sen, odpoczynek, aktywność fizyczną, zdrowe odżywianie - wszystkie te czynniki są kluczowe, aby zachować zdrowie psychiczne i fizyczne. Ważna jest równowaga między nauką a odpoczynkiem, wieczorne rytuały, które pomagają się wyciszyć, a także kontrola czasu ekranowego. 

 

Warto bacznie obserwować dzieci i reagować, gdy zauważymy niepokojące objawy takie jak: zmiany nastroju, zaburzenia snu, zaburzenia odżywiania, objawy somatyczne (bóle brzucha, głowy), problemy w relacjach społecznych, zachowania autodestrukcyjne, problemy wychowawcze.  

 

W momencie zauważenia trudności w zachowaniu dziecka należy udać się po pomoc do specjalisty. Taką osobą może by np. psycholog, pedagog, psychiatra. Wczesna interwencja procentuje bardziej efektywną pomocą. Czasami już sama rozmowa czy konsultacja z właściwym specjalistą może się okazać ogromnym wsparciem.