"W rodzinnym kręgu"
Znaczenie rodziny w życiu dziecka.
Pomimo upÅ‚ywu czasu i ogromnych zmian dokonujÄ…cych siÄ™ na Å›wiecie niezmiennie kluczowÄ… rolÄ™ w życiu każdego czÅ‚owieka odgrywa rodzina. Jest ona podstawowym Å›rodowiskiem życia dziecka i od jej atmosfery, realizowanych przez niÄ… funkcji i wartoÅ›ci zależy jakimi osobami stanÄ… siÄ™ w życiu dorosÅ‚ym dzieci w niej dorastajÄ…ce. Jak wszyscy wiemy ogromny wpÅ‚yw na rozwój dzieci majÄ… przede wszystkim najbliższe osoby, które uczestniczyÅ‚y w procesie wychowania. Szczególnie ważne jest to, jaki dawaÅ‚y dzieciom przykÅ‚ad, jakie tradycje, normy spoÅ‚eczne i zasady życia, im przekazaÅ‚y. Potrzeba niezmiernie dużo czasu, spokoju i cierpliwoÅ›ci ze strony dorosÅ‚ych czÅ‚onków rodziny w przekazywaniu wiedzy i doÅ›wiadczenia, aby osiÄ…gnąć pozytywny efekt wychowawczy. Rodzice zobowiÄ…zani sÄ… do wypeÅ‚nienia kilku zadaÅ„ wobec wÅ‚asnych dzieci. NadrzÄ™dnÄ… zasadÄ… powinno być wychowanie mÅ‚odego pokolenia zdolnego do udziaÅ‚u w rozwoju spoÅ‚eczeÅ„stwa, tworzÄ…cego szczęśliwe relacje, odnoszÄ…cego sukcesy. Jest to możliwe poprzez zaspokajanie materialnych, psychologicznych i duchowych potrzeb dzieci.
Najważniejsze funkcje pełnione przez rodzinę wobec dzieci, to m.in. funkcje:
opiekuńcze, edukacyjne, ekonomiczne, socjalizujące, kulturalne, wychowawcze. Zadania realizowane są przez rodzinę w następujących sferach życia dziecka:
Rodzice podczas zadaÅ„ realizowanych w procesie wychowywania dzieci, w różnych sytuacjach życiowych przyjmujÄ… jednÄ… z charakterystycznych postaw rodzicielskich, czyli tendencji do zachowywania siÄ™ w podobny, okreÅ›lony sposób. WyodrÄ™bnione zostaÅ‚y postawy pozytywne i negatywne.
Do pozytywnych postaw rodzicielskich należą:
Uznanie praw dziecka w rodzinie jako równych, bez przeceniania i niedoceniania jego roli. Rodzice ustosunkowujÄ… siÄ™ do przejawów aktywnoÅ›ci dziecka w sposób swobodny, nie formalny i nie wÅ›cibski, czy dyktatorski, dostosowujÄ…c siÄ™ przy tym do fazy rozwojowej w jakiej siÄ™ dziecko znajduje. KierujÄ… dzieckiem przez podsuwanie mu sugestii. StosujÄ… także wyjaÅ›nianie i tÅ‚umaczenie, a nie narzucanie, czy wymuszanie.
Do negatywnych postaw rodzicielskich należą postawy:
Aktywne uczestniczenie rodziców w wychowaniu dziecka wymaga wspólnego z nim odkrywania Å›wiata, różnych jego sfer; poważnego traktowania jego ciekawoÅ›ci, pytaÅ„, zainteresowaÅ„ w okresie, gdy siÄ™ one pojawiajÄ…. Wymaga także szacunku wobec jego uczuć, chÄ™ci, potrzeb i problemów. Wymaga nazywania nieznanych mu spraw, uczuć, pokazywania i wyjaÅ›niania, które zachowania sÄ… pozytywne, a które mogÄ… sprawić przykrość jemu lub innej osobie i podania tego przyczyn i konsekwencji. PatrzÄ…c na zachowanie dziecka wielokrotnie można z dużym prawdopodobieÅ„stwem okreÅ›lić jacy sÄ… jego rodzice, w jakiej rodzinie siÄ™ wychowaÅ‚o. Dziecko rodzi siÄ™ jako tzw. "biaÅ‚a karta", która staje siÄ™ odwzorowaniem, szczególnie najbliższych osób, ich relacji. Dziecko przejmuje od rodziców m.in.: sposób widzenia i oceniania Å›wiata i ludzi wokóÅ‚ siebie, sposób wypowiadania siÄ™, poziom kultury osobistej, zainteresowania, umiejÄ™tność kochania i budowania dobrych relacji z ludźmi, a czÄ™sto także naÅ‚ogi. Szczególnie znaczÄ…cy jest, jak juz zostaÅ‚o to podane wczeÅ›niej, przykÅ‚ad jaki swoim zachowaniem dajÄ… rodzice swoim dzieciom. Dlatego też dobre wychowanie uważa siÄ™ za najtrudniejszÄ… część ogólnej edukacji dziecka. Gdy rodzice nie majÄ… czasu dla swoich dzieci, ich miejsce zastÄ™pujÄ… osoby obce, czÄ™sto przypadkowe, telewizja czy Internet i różne gry, które wypeÅ‚niajÄ… pojawiajÄ…cÄ… siÄ™ pustkÄ™ w życiu dziecka. To one zaczynajÄ… wpÅ‚ywać na ksztaÅ‚towanie zachowania i osobowoÅ›ci dziecka. Zapracowani i zajÄ™ci "sprawami dorosÅ‚ych" rodzice pojawiajÄ…cy siÄ™ jedynie w krótkich rozmowach w życiu swojego dziecka, nie bÄ™dÄ… potrafili wystarczajÄ…co okazać miÅ‚oÅ›ci, wÅ‚aÅ›ciwie ocenić aktualnych potrzeb dziecka i nadać wÅ‚aÅ›ciwy kierunek jego rozwojowi. PrzestajÄ… być kimÅ› bliskim, godnym zaufania i ważnym w życiu dziecka. Rodzicem nie w peÅ‚ni wartoÅ›ciowym staje siÄ™ także rodzic, który nie potrafi lub nie chce wysÅ‚uchać swojego dziecka, nie potrafi go zrozumieć, ani siÄ™ z nim komunikować. Zadowolonymi z siebie i speÅ‚nionymi mogÄ… poczuć siÄ™ natomiast rodzice, których dzieci pozytywnie oceniajÄ… swoje życie i widzÄ… w tym wkÅ‚ad swoich rodziców: zarówno w ich wychowanie, jak również pomoc w samorealizacji, czyli speÅ‚nieniu swoich planów i marzeÅ„. "Rodzina jest w życiu oparciem, czymÅ› co chroni, co daje siÅ‚Ä™"- S. Loren.
Na zakoÅ„czenie jako podsumowanie, podajÄ™ opracowany przez Janusza Korczaka "Apel Twojego Dziecka", który ujmuje w bardzo bezpoÅ›redniej i jasnej formie sposób patrzenia dzieci na proces wychowania, ich potrzeby i wskazówki dla rodziców. Å»yczÄ™ konsekwencji i cierpliwoÅ›ci w jego stosowaniu. Oto on:
Przygotowała: Daria Kresa
ŹródÅ‚o: Internet
07-100 Węgrów
Klonowa 4